Periyodik Muayene Hakkında Merak Edilenler…
1. Periyodik Kontrol Zorunlu mu?
– 11 Ocak 1974 tarih ve 14765 Sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün;
• 207. ve 208. maddeleri işletmelerde bulunan buhar, sıcak su, kızgın su ve kızgın yağ kazanlarının;
• 223. ve 227. maddeleri, her türlü basınçlı kapların (hidrofor tankı, boyler tankı vb.)
• 244. maddesi ise kompresörlerin (hava tankı, hava kompresörü, amonyak kompresörü vb.) periyodik olarak yılda bir kez,
• 376. ve 378. maddeleri her türlü kaldırma makinalarının (gezer vinç, köprülü vinç, monoray vinç, caraskal, forklift, asansör vb.) periyodik olarak 3 ayda bir kontrol edilmesini ve gerekli testlerin yapılmasını zorunlu kılmaktadır.
2. Cihazların Periyodik Kontrol Süreleri Nelerdir?
11 Ocak 1974 tarih ve 14765 Sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünde Kaldırma iletme makinaları 3 ayda 1 olmak kaydıyla yılda 4 defa , Basınçlı kaplar ise yılda 1 defa kontrol edilmelidir.
– 05.06.2002 tarih ve 24776 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve revize edilen 03.03.2009 tarih ve 27158 sayılı “Makina Emniyeti Yönetmeliği, Madde 4 Kaldırma İşlemi Sebebiyle Meydana Gelen Belirli Tehlikeleri Önlemek İçin Temel Sağlık ve Güvenlik Kuralları” kısmında kaldırma makinalarına uygulanacak statik ve dinamik deneyler tanımlanmıştır.
3. Periyodik Kontrolleri Kimler Yapabilir?
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tüzüğü periyodik kontrol konusundaki yeterliliği “ehliyeti hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak” şeklinde ifade etmiştir. Uygulamada yapılan denetimlerde yeterli teknik eleman olarak odaya kayıtlı makina mühendislerini kabul etmektedir.
– 10.11.2000 tarih ve 24226 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Basınçlı Kaplar ve Bu Kapların Muayene Yöntemlerinin Ortak Hükümlerine Dair Yönetmelik” de muayene kuruluşu ve muayeneyi yapacak personel tanımlanmıştır.
4. Periyodik Kontrolleri Ne Zaman Yaptırmak Gerekir?
Madde 223 – Basınçlı kapların kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hükümet veya mahallî idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından, imalinin bitiminden sonra ve monte edilip kullanılmaya başlanmadan önce, veya yapılan değişiklik ve büyük onarımlardan sonra, en az üç ay kullanılmayıp yeniden servise girmeleri halinde ise tekrar kullanmaya başlanmadan önce ve herhalde periyodik olarak yılda bir yapılır. Kontrol ve deney sonuçları, düzenlenecek bir raporda belirtilir ve bu raporlar işyerlerinde saklanır.
Madde 378 – Kaldırma makinaları ve araçları her çalışmaya başlamadan önce, operatörleri tarafından kontrol edilecek ve çelik halatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatik durdurucular, yetkili teknik bir eleman tarafından üç ayda bir bütünüyle kontrol edilecek ve bir kontrol belgesi düzenlenerek işyerindeki özel dosyasında saklanacaktır.
– “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” madde 7’de iş Ekipmanlarının kontrolü aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.
• Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için uzman kişilerce gerekli kontrollerin yapılması
• Hangi tür iş ekipmanlarının kontrollere tabi tutulacağı, kontrollerin kimler tarafından ve hangi sıklıkla ve hangi şartlar altında yapılacağı ile kontrol sonucu düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenmektedir.
– 18.11.2008 tarih ve 27058 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği” gereği asansörlerin yıllık kontrollerinin yapılması zorunlu tutulmuştur. Aynı yönetmelik gereği 2012 yılından sonra asansörlerin kontrolleri akredite kurumlar tarafından yapılması gereği belirtilmiştir.05.11.2011 tarihli yönetmelik revizyonu ile şubemiz bünyesinde protokol yapılan belediyeler ile yönetmelik kapsamında kontroller yapılmaya ve raporlandırılmaya başlanmıştır.
5. Periyodik Kontrollerin Önemi Nedir?
Periyodik kontroller yasa, tüzük ve yönetmeliklerle ülkemizde yaptırılması zorunlu kılınmış kanuni yükümlülüklerdir. İş kanunu gereği her iş veren iş yerinde çalışanların her şeyden önce can ve mal güvenliğini ve cihazların kullanımlarında güvenliği sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi açısından kontrollerin yapılması gerekmektedir.